نقش‌مایه‌های شرقی در اشعار آنّا آخماتِوا، شاعرۀ معاصر روسیه

چکیده آنّا گورنکا که تخلص «آخماتِوا»، نامی تاتاری و کهن، را برای خود برگزید، محبوب‌ترین شاعرۀ معاصر روسیه است که «به زنان سخن‌گفتن آموخت» و به همراه نیکالای گومیلیوف و چهار شاعر دیگر مکتب آکمه‌ایسم را در روسیه بنیان نهاد. اشعار آخماتِوا دربرگیرندۀ مسائل گوناگون از جمله عشق است. در اشعار عاشقانه‌اش عشق به وطن در اوج قرار دارد. حوادث سیاسی روسیه (شوروی) سبب شد تا آخماتِوا به شاعرِ ملی و حماسه‌سرای مرثیه‌خوان معروف شود. شاعر دیدگاه‌های دینی ـ فلسفی خود دربارۀ زندگی و معنای آن را در اشعارش بیان می‌کند. دغدغۀ حفظ خاک وطن سرلوحۀ زندگی قهرمان‌های اشعار اوست. آخماتِوا که خود را «دختر شرقی» می‌نامد صاحب اشعاری با نقش‌مایه‌های شرقی است. او در مردمان شرقی معرفت و حکمت می‌یابد و طبیعت شرق برای او شگفت‌انگیز است. اشعار آخماتِوا با «دانه‌های مروارید» کلام شیخ سعدی منور است. در اشعار شرقی او طنین رود و نغمۀ عندلیب شرقی گوش‌نواز و رایحۀ یاس ایرانی روح‌نواز است. در این مقاله کوشش شده ضمن معرفی آخماتِوا و بیان ویژگی‌های شعری او، با بررسی اشعار شرقی ـ ایرانی او به علل سرودن آن‌ها، دیدگاه شاعر به طبیعت، فرهنگ، حکمت شرق، و این‌که شرق برای آخماتِوا چیست، اشاره شود